,,Ik revalideer nog steeds’’, zegt Tolboom na een rustige hardlooptraining met de buitensporters van Vlietlijn. Met ‘geleende longen’ bouwt hij sinds de levensreddende ingreep zijn uithoudingsvermogen voorzichtig op. ,,De eerste mijlpaal was de 5 kilometer in ruim 39 minuten, zij aan zij met Henny Hakker van Visser Fysiotherapie. Toen heb ik wel een traantje weggepinkt. Inmiddels voltooi ik die afstand al bijna binnen een half uur. Als ik die lijn doortrek, heb ik deze zomer in Finland medaillekansen. Daar doe ik mee aan de 100 meter, 400 meter, 1500 meter en de 4kilometer cross.’’

Tolboom (,,sport is zo goed voor een mens’’) beseft dat hij zijn handen mag dichtknijpen. Hoe anders had het met hem kunnen aflopen als er niet tijdig geschikte donorlongen voor hem beschikbaar waren geweest?

Ademnood

,,In 2011 holde mijn conditie plotseling om onverklaarbare redenen achteruit. Aanvankelijk dacht ik: het zal de leeftijd wel zijn. Ik heb lang doorgemodderd, zelfs nog een slechte marathon in Kopenhagen gelopen. Thuis kwam ik de trap bijna niet meer op door ademnood. Toen mijn baas bij Van Rijn Bouw in Katwijk mij zo hoorde hijgen, heeft hij mij naar de dokter gestuurd. Pas toen het ziekenhuis in 2013 de diagnose longfibrose stelde, wist ik waar ik aan toe was.’’

Ondanks zijn gezonde levenswijze (,,Nooit gerookt, altijd gesport’’) bleek Tolboom aan een ongeneselijke ziekte. De vooruitzichten waren slecht, want zijn eigen longen konden door de ontstekingen nog maar enkele maanden mee.

,,Maar na een intensieve screening bleek ik gezond genoeg om in aanmerking te komen voor twee donorlongen. Wel was de wachtlijst voor een longtransplantatie zo lang, dat ik anderhalve week door middel van via ekmo (zuurstofarm bloed uit het lichaam wordt via een bypass verrijkt teruggebracht) in leven moest blijven. Daarna volgde de langverwachte transplantatie. Van mijn vrouw Marry en mijn drie kinderen heb ik toen afscheid genomen, al heb ik nooit gedacht dat ik dood zou gaan. Wel wist ik dat statistisch gezien twee van de tien personen tijdens zo’n operatie sterven.’’

Sterk gestel

Tolboom vermoedt dat – naast de medsiche staf van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam - zijn sterke gestel hem heeft geholpen. ,,Ik er baat van heb gehad dat ik mijn hele leven aan sport heb gedaan. Kort na de ingreep probeerde ik alweer rekoefeningen te doen.  Verder heb ik geluk gehad met mijn nieuwe longen. Volgens de longarts is elke donorlong een prijs, maar kreeg ik de hoofdprijs.’’

Maar hoe goed de kwaliteit van zijn nieuwe longen ook is, de kans op afstoting bestaat altijd. ,,Het eerste jaar, doorgaans het gevaarlijkste,  heb ik ruimschoots achter de rug. Garanties krijg je niet. Wel zijn er mensen die 25 jaar met nieuwe longen leven. Dat lijkt mij een mooi vooruitzicht.’’

Ondertussen geniet Tolboom van iedere dag, van iedere verantwoorde inspanning. Werken doet hij niet meer, want na de longtransplantatie is hij afgekeurd. ,,Dat is terecht. Vergis je niet hoe zwaar ik het vaak heb en hoe veel ik moet rusten. Mijn energie besteed ik aan sport en gezondheid. Ik help de wetenschap. Zo geef lezingen voor medische studenten in het Erasmus MC.  En in april vertel ik mijn verhaal bij Leiden Road Runners Club, waarvan ik al jaren lid ben.’’

Zijn boodschap heeft onmiskenbaar een positieve ondertoon, maar de nadelen moffelt Tolboom niet weg. ,,Zo gebruik ik medicijnen die afstoting moeten voorkomen. Ook zijn mijn longen vatbaarder voor infecties, dus moet ik opletten met handengeven en hoestende mensen in mijn buurt. Maar zo lang mijn longen het doen zal ik mensen aanmoedigen om te sporten, al is het maar een half uurtje per week. Zelf doe ik dat het liefst bij Vlietlijn. Daar hebben ze een grote gezellige hardloopgroep, waar ook de nieuwe eigenaar SportCity hopelijk zuinig op is.’’

Donorcodicil

Als iemand het belang van donorlongen kent, is het Henny Tolboom. De Leidenaar vraagt iedereen  om na te denken over een donorcodicil en zich vervolgens bij voorkeur zich als donor aan te melden. ,,De wachtlijsten moeten korter worden, om zoveel mogelijk mensen een tweede kans te geven. Ik weet als geen ander wat dat waard is en gun het ieder ander.’’