De groentetuin is vorig jaar maart opgezet als een sociaal activeringstraject van DZB. Heemskerk werkt samen met twintig werklozen, ook wel ’kandidaten’ genoemd, op de groentetuin. Groente planten, onderhouden en oogsten, onkruid wieden en de groente weer verkopen, ze doen het allemaal zelf. „We wilden het traject op een groene en nuttige manier opzetten en dat is gelukt”, vertelt Heemskerk trots. „We verkopen wortels, aardappelen, bonen, sla en ga zo maar door. Dit jaar hebben we ook fruitbomen geplant dus we hopen dat we vanaf volgend jaar ook fruit kunnen leveren.”

De groentetuin levert op dit moment aan een aantal Leidse restaurants en de bedrijfsrestaurants van de gemeente. Op donderdag kunnen particulieren langskomen om groente te kopen tegen een lage prijs: een kilo aardappelen kost 80 cent. Kandidaten krijgen zelf een deel van de groente mee naar huis en er gaat wat naar de manege naast de tuin. Toch houden ze nog steeds groente over. „Omdat alles dagvers wordt geoogst, maakt het niet zoveel uit als we het een dagje extra laten staan”, aldus Heemskerk. „Maar door de enorme hoeveelheden die we nu oogsten, is het lastig om álles te verkopen. En groente weggooien is het laatste wat we willen.”

Alles in de groentetuin gebeurt op een ecologische en verantwoorde manier. „We doen aan wisselteelt en hebben dus zes vakken grond waarop we de groenten met elkaar doordraaien. Zo putten we de grond niet uit”, vertelt Heemskerk. „Ook gebruiken we geen bestrijdingsmiddelen, alles gaat op een natuurlijke manier. Zo planten we naast de bonen ook bloemen waar lieveheersbeestjes op af komen, die vervolgens de luizen van de bonen opeten.” Ander ongedierte wordt weggejaagd door planten die een vies geurtje afgeven. Ondernemers moeten zelf de groenten ophalen in kratjes die ze weer terug moeten brengen, zodat er zo min mogelijk transport plaatsvindt en afval komt. Een kandidaat die op de tuin werkt, vertelt dat hij coloradokevers die aardappelen aantasten zelf één voor één met de hand weghaalt.

„Mensen die normaal gesproken thuis zitten en hier vrijwillig komen werken, fleuren helemaal op”, zegt Heemskerk. „Ze rusten uit en hoeven bijvoorbeeld even niet na te denken over hun geldzorgen. En omdat we elke dag met z’n allen lunchen met groente uit de tuin, en ze groente mee naar huis krijgen, leven ze ook een stuk gezonder. Ook hebben ze tijdens het werken veel sociaal contact met elkaar en met de particuliere kopers.”

De werklozen worden intensief begeleid en hebben om de twee weken een gesprek, waarbij ze hun leerdoelen en behaalde resultaten bespreken. „We hebben een supermooie tuin, maar het gaat natuurlijk om de mensen”, aldus Heemskerk. „Zo’n leerdoel van de kandidaten kan bijvoorbeeld zijn om niet meer te laat te komen of jezelf elke dag een compliment te geven.”

De groentetuin is gevestigd op de Nachtegaallaan 41 in Leiden en particulieren zijn op donderdag welkom om te komen winkelen.