Sinaasappelschillen krijgen tweede leven
© Foto Hielco Kuipers
Acht tot twintig miljoen ton per jaar wordt er wereldwijd aan sinaasappelschillen weggegooid. Masterstudenten aan het instituut voor biologie van de universiteit Leiden Lizah van der Aart en Blair Berger bedachten nuttiger toepassingen voor het afval dan eindigen op de vuilnisbelt. Ze hebben 27.000 euro van de NWO gekregen om deze zomer hun theorie te onderzoeken.
Samen met hun Delftse mede-student Ryan Bogaars deden Van der Aart (22) en Berger (30) mee aan de Topsectoren student competitie van de NWO, de Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk onderzoek. Vier teams vielen in de prijzen. Ook een ander Leids team, bestaande uit Sandra Wiegman, Casper de Boer en Maurits Brandt, kreeg een subsidie. ,,Nu moeten we echt aan het werk. Het is nog een beetje onwerkelijk. We zijn al een tijdje bezig om ons idee op papier te zetten en een onderzoeksopzet te schrijven, maar nu mogen we ook echt aan de slag’’, zegt Van der Aart.
Toen de studenten er achter kwamen dat de sinaasappelindustrie elk jaar zoveel afval produceert, vroegen ze zich af of er met al dat biologische materiaal niet iets nuttigs kan worden gedaan. Berger: ,,Er zijn al toepassingen bekend, maar de processen die daarvoor nodig zijn, zijn of slecht voor het milieu, of voor de industrie veel te duur.’’
Berger, Bogaars en Van der Aart willen met behulp van een vrij nieuwe techniek drie inhoudstoffen uit de sinaasappelschillen halen. Berger: ,,We gebruiken daar zogenaamde NADES voor.’’ Dat zijn combinaties van vaste stoffen als suikers of zuren. Sommige vaste stoffen worden bij combinatie vloeibaar en deze NADES krijgen allerlei belangrijke nieuwe eigenschappen, ontdekten wetenschappers van de universiteit Leiden niet al te lang geleden. ,,Het zijn eigenlijk ideale groene oplosmiddelen’’, legt Van der Aart uit.
Drie stoffen
Maar wat hebben die NADES nou met sinaasappelschillen te maken? De Leidse studenten ontdekten dat je met behulp van NADES drie nuttige inhoudstoffen uit de schillen kunt halen. ,,Allereerst pectine. Dat kan worden gebruikt als verdikkingsmiddel in de voedingsmiddelenindustrie. Ook zitten er essentiële oliën in de schillen, die bijvoorbeeld in zeep kunnen worden gebruikt. Als laatste vonden we inhoudstoffen die nuttig kunnen zijn voor de geneesmiddelenindustrie, als medicijn of hulpstof’’, vertelt Berger.
Zij en haar collega’s gaan het NWO-geld deze zomer gebruiken om te onderzoeken of het inderdaad lukt om die drie stoffen met behulp van NADES uit de schillen te halen. Daarvoor bevriezen ze de schillen, snijden ze heel klein en voegen er bepaalde vloeistoffen aan toe. Van der Aart: ,,Daardoor ontstaat een poeder. Dat poeder kunnen we met de verschillende NADES mengen tot een vloeistof. Je kan dat proces een beetje vergelijken met het maken van likeur. Alleen maken wij geen likeur, maar halen we vervolgens met extractie een van de drie inhoudstoffen uit het mengsel.’’
Een tweede stap is onderzoeken of dit proces ook mogelijk is op grotere schaal. Van der Aart: ,,Alleen dan is het natuurlijk interessant als oplossing voor al die tonnen afval.’’