Dubbel Bach in de Pieterskerk
Afgelopen week tweemaal Bach’s Weihnachtsoratorium in de Pieterskerk, met alle zes cantates. Het kerstverhaal komt voorbij, vanaf Jezus’ geboorte tot en met de aanbidding door de Wijzen.
Peter Dijkstra, sinds 2015 chef-dirigent van het Nederlands Kamerkoor, zingt ’een toontje lager’ met zijn ’authentieke’ Concerto Copenhagen, met lange slanke baroktrompetten, ventielloze hoorns, violen met darmsnaren, 20 koorleden en veelal solisten uit eigen gelederen. Terwijl Gijs Leenaars van Bachkoor Holland met zijn vertrouwde Concertgebouw Kamerorkest, 35 zangers en vier gerenommeerde solisten in zee gaat.
De orkestklank van Copenhagen is molliger, ronder, verfijnder dan die van Amsterdam. Ook de koren scoren op een ander niveau. Opvallend is de verende, homogene, lichtvoetige zangstijl van het Nederlands Kamerkoor. Waarnaast Bachkoor Holland met 15 mensen meer niet alleen een groter volume voortbrengt, maar ook niet helemaal evenwichtig zingt. De sopranen voeren duidelijk op alle stemmen de boventoon; mannen en alten zouden zich wat meer mogen profileren. Bovendien hebben de solisten bij Bachkoor Holland meer podium ervaring.
In vogelvlucht de verschillen, maar nu het luistergenot bij beiden.
Als Peter Dijkstra voor zijn ’manschap’ staat, open en gebiedend, dan zing en speel je spontaan op vleugelen der dageraad. Hij laat zijn koor dansen, in een organische samenhang. De kracht van zijn directie verslapt niet en geeft schoonheid op de millimeter. De eerste hoboïst raakt het diepst in ’Flöszt mein Heiland’. Zo fluwelig, wendbaar met benevelde echo’s, heb ik het nog nooit gehoord.
Ook het koraal ’Ich steh an deiner Krippen hier’ ontroert. De koorklank is gereduceerd tot een intiem voile van oprechte devotie, ’Empfindsamkeit’. Betoverend! De vaart waarin de cantates aan ons voorbijgaan werkt bevrijdend. Jasper Schweppe overtuigt genereus met zijn prachtige volumineuze baritonstem. Marion Dijkhuizen en Annet Lans (alt en sopraan) hebben wellicht wat te weinig spankracht, maar hun fraaie ’lied’stemmen maken bepaald indruk. Zelden hoorde ik een evangelist ’Maria’ zo bewogen uitspreken als Nicholas Mulroy.
Zaterdag bij Bachkoor Holland is vertrouwder, de Pieterskerk voller. Gijs Leenaars dirigeert zeker in de eerste vier cantates adequater, meer betrokken bij de secties, bewegingen exacter. Na de pauze vervalt hij weer in té soepele grote gebaren. Bachkoor Holland barst van ondernemingszin. Het koor stuitert extatisch ’Tönet ihr Pauken, erschallet Trompeten’ de kerk in, samen met woest enthousiaste trompetten en pauken! Veel lichter, maar even energiek gaat het ’Ehre sei dir Gott’ rechtstreeks hemelwaarts. Swingt de contrabas bij tijd en wijle het knaapje o zo feestelijk de krib uit, huppelen de twee violen spatgelijk op de lange melodielijnen van de tenor. Vier solisten laten zich intens en voluit horen. Tenor/evangelist Mikael Stenbæk spant de kroon, verovert je hart met totale inzet van stem en inlevingsvermogen.
Lidy van der Spek