Leidenaar Pavlos Emmanouilidis publiceert boek over achtergronden van Griekse taal: ’Ik ben meer Nederlander dan Griek’

Pavlos Emmanouilidis bij het Griekse muurgedicht op de hoek van de Turfmarkt en de Caeciliastraat in Leiden.© Foto Taco van der Eb

Theo de With
Leiden

Pavlos Emmanouilidis is een Griek die al sinds 1990 in Leiden woont. ,,Ik voel me inmiddels meer Nederlander dan Griek’’, zegt hij. Van zijn hand verscheen onlangs het boek ’Van Alfa tot Zeus’. Hierin probeert hij de Nederlander vertrouwd te maken met het Grieks.

De liefde bracht hem naar Leiden. Zijn huidige echtgenote Katinka leerde hij kennen op het eiland Samos, waar Pavlos destijds een café had. ,,Toen we moesten beslissen waar we zouden gaan wonen, viel de keuze op Nederland’’, vertelt hij. „En daar heb ik nooit een moment spijt van gehad.”

Hij houdt van de Nederlandse mentaliteit. ,,Nederlanders zijn lekker duidelijk. Grieken willen nog wel eens om de hete brij heen draaien. Een afspraak is niet altijd een afspraak. Bij Nederlanders is zwart zwart en wit wit. Ik heb hooguit moeten wennen aan het weer hier. Maar van discriminatie heb ik bijvoorbeeld nooit last gehad. Ik ben ook meteen vanaf dag één de taal gaan leren. Pas als je de taal spreekt, kun je een leven opbouwen.’’

Bijles

Pavlos Emmanouilidis werd in 1955 geboren in Istanbul (voor de Grieken nog steeds Constantinopel) uit Griekse ouders. Het gezin verhuisde in 1967 naar Athene, waar Pavlos natuurkunde studeerde aan de universiteit. Met een vriend opende hij daarna een praktijk voor bijles in wis- en natuurkunde. In 1985 gooide hij het roer om en opende hij een pub op Samos. Niet beseffend dat een ontmoeting met een Nederlandse op dat eiland hem een paar jaar later naar Leiden zou voeren.

Nadat hij Nederlands had geleerd en een baan bij het LUMC had gevonden, werd Pavlos gevraagd of hij bij BplusC lessen Nieuwgrieks wilde geven. Dat doet hij inmiddels 25 jaar. ,,Soms een grote groep, soms wat kleiner’’, zegt hij. ,,Ik leer mijn cursisten niet alleen de taal, maar probeer ook wat meer context te geven. Ik vertel ze over de Griekse cultuur, geschiedenis en mythologie.’’

In de begintijd deelde hij gekopieerde artikelen uit kranten en tijdschriften uit, maar op een gegeven moment begon hij een facebookpagina met allerlei weetjes. Inmiddels heeft hij 1200 volgers. ,,Een of twee keer per week plaats ik een nieuw bericht. Een uitgever benaderde mij of ik het leuk vond om er een boek van te maken en dat is ’Van Alfa tot Zeus’ geworden.’’

Stadswandeling

,,Het is geen grammaticaboek’’, benadrukt hij. ,,Je hoeft ook de Griekse taal niet te spreken. Ik laat zien dat Grieks overal aanwezig is.’’ Als voorbeeld maakt hij een stadswandeling door Leiden. Hij wijst op Centraal Apotheek in de Breestraat. ,,Dat zijn twee Griekse woorden. Apotheek betekent eigenlijk opslagruimte. In de magazijnen van kloosters werden in de middeleeuwen geneeskrachtige kruiden en drankjes bewaard. Daardoor is de Nederlandse betekenis ontstaan.’’ Hij wijst op andere van oorsprong Griekse woorden die in de winkelstraat opduiken: telefoon, hygiëne, praktijk, harmonie, bioscoop en optiek.

Ook besteedt hij in zijn boek aandacht aan de Griekse poëzie. Hij was blij verrast toen hij ontdekte dat twee van de meer dan honderd Leidse muurgedichten Grieks zijn. ,,Ik ben blij dat niet een voor de hand liggende keuze als Homerus is gemaakt. Kaváfis en Sapphó zijn misschien onbekender, maar passen wel goed bij Leiden. Kaváfis worstelde met zijn homoseksuele geaardheid en de naam Sapphó is verbonden met de lesbische liefde. Het is mooi dat zij in deze stad de ruimte en de vrijheid krijgen om zich te uiten in poëzie.’’

Pavlos Emmanouilidis: ’Van Alfa tot Zeus’, uitgeverij Wijdemeer, 18,90 euro.

Meer nieuws uit Leiden

Net Binnen

Ombudsteam

Ons Ombudsteam springt in de bres voor de consument.