Leidse broers gaan op zoek naar de zon in een oude disco
Politici kunnen er eindeloos over praten, maar zo af en toe gebeurt ook wel eens echt iets met de grote landelijke opdracht om te stoppen met het opstoken van fossiele brandstoffen. Zeker het laatste jaar duiken her en der plannen op voor grote zonneweides met tienduizenden panelen. En met enige regelmaat begonnen die op de tekentafel van een klein kantoortje in een oude Leidse discotheek aan de Lammermarkt.
Ze denken in het groot, de gebroeders Sven (41) en Eric Kamphues (44). Zelf zijn ze inmiddels uitgevlogen naar andere delen van het land - Amsterdam en Enschede - maar hun bedrijf opereert vanuit de leegstaande disco In Casa die hun vader Leo uitbaatte. Anders staat het lege pand maar geld te kosten.
Ondernemen zit hen in het bloed, maar de disco overnemen is nooit een optie geweest, al hielp Sven in 2013 nog wel mee met een ultieme poging om In Casa open te kunnen houden, als studentendisco. ,,Maar mijn vader heeft altijd geweten dat de horeca er bij mij niet in zat. Al ging het me destijds prima af hoor, het werken bij In Casa. En volgens mij liep ik op mijn zevende al met vaten bier te sjouwen op Leiden Culinair... Maar nee, dat trok me niet. Het is hartstikke leuk, maar ook best pittig, al die nachtelijke uren.''
Uiteindelijk sloot In Casa in 2014 de deuren. De manier waarop steekt hem nog steeds. ,,We zagen destijds natuurlijk ook al wel gebeuren dat Gebr. De Nobel aan de overkant kwam. Ook nu In Casa leegstaat, zijn wel bezig met verhuur, maar heeft het niet de waarde die het zonder die staatsdisco zou kunnen hebben. Die weerhoudt ondernemers, en daarvan zijn er best veel komen kijken, er toch van om hier iets te doen. Ze vinden het toch te spannend. Het ook niet zo makkelijk, want het is best een groot object.''
Dat onlangs uitgaansgelegenheid Wibar een plek kreeg op bedrijventerrein De Waard, zit hem ook dwars. ,,Die jongens zijn hier ook langs geweest, op verzoek van de gemeente. Maar wat die bereid zijn te betalen, daar zou dan ook weer subsidie bij moeten. En die krijgen zij nu met de toewijzing van een locatie die daar eigenlijk niet geschikt voor is. En ons is gezegd dat we een miljoen extra moesten investeren in isolatie. Dat is best frustrerend.''
Ondernemend
Uiteindelijk werd het dus de energiesector. ,,Duurzame energie heeft altijd mijn interesse gehad. Toen ik voor mijn studie technische bedrijfskunde en economie een afstudeerscriptie zocht, kon ik die bij mijn broer doen. Want die zat al in windenergie in Enschede, waar hij na zijn studie was blijven plakken. Zodoende kwam ik er ook in terecht.''
Aanvankelijk kon hij zijn lol op bij de Nuon, waar hij in 2008 op de afdeling terechtkwam die grote duurzame-energieprojecten moet ontwikkelen. Zo werkte Sven aan de grote windparken in Wieringermeer en Goeree-Overflakkee. Maar het begon toch te kriebelen. ,,We waren een klein clubje, een speldenknopje binnen het bedrijf, en ik heb er hele mooie dingen mogen doen. Al werd het toen nog niet echt serieus genomen en was het echt nog kolen, kolen en nog eens kolen. Ik heb er een hoop geleerd, maar ik heb altijd wel de gedachte gehad om ooit voor mezelf te beginnen. Ondernemen zit kennelijk echt in het bloed.''
Zijn laatste twee jaar bij Nuon mocht hij aan de slag met zonne-energie. ,,Toen schreef ik een klein plan voor Nuon, en heb ik een beetje in de luwte een project opgestart voor een zonnepark naast het geplande windpark op Goeree-Overflakkee. Dat had eigenlijk niemand in de gaten, haha, maar in dat soort dingen zag ik toch wel mogelijkheden om wat te ondernemen. Dat was eigenlijk de eerste grote, en voor Nuon ook wel een succes dat liet zien dat grote zonneparken mogelijk waren.''
Kabel
De combinatie zon en wind is wat hem uiteindelijk over de streep trekt een eigen onderneming te beginnen. Dat de belangrijke kabels en andere apparatuur al aanwezig is, vormt een belangrijk onderdeel van het verdienmodel van IX Zon. Het is niet zo simpel als plug and play, maar dat is wat het betaalbaar maakt. ,,Je maakt gebruik van dezelfde kabel. En: als de zon niet schijnt, waait het vaak meer, en andersom. Je probleemmomenten, zeg maar, zijn als het waait en de zon schijnt. Dat is vooral in maart en oktober. Maar toen dacht ik: dit kan ik ook zelf gaan doen.''
Het begon in 2017 met een bedrijf Solar Farmers, maar dat was Kamphues al gauw te klein. ,,We hadden twee dakprojecten en dat was eigenlijk meer een bijbaan. Meer installatiewerk, waarvoor je heel veel klantjes nodig hebt. En ik vind dat je dit of fulltime moet doen, of niet.'' Hij zocht broer Eric op, die al eerder IX Wind was begonnen, wat resulteerde in zusterbedrijf IX Zon. Daarmee zoeken zij naar geschikte plekken voor grote, gecombineerde projecten, en proberen dat dan te ontwikkelen. ,,Wij installeren zelf eigenlijk niet, maar richten ons op het ontwikkelen en het verkrijgen van de benodigde vergunningen.'' In het hele land hebben ze projecten lopen. Met het verkrijgen van de eerste vergunning afgelopen maart in het Gelderse Berkelland, voor een project met 41.000 panelen, begint de gang erin te komen en kunnen ze op zoek naar een financier en een bouwer.
Behalve het stillen van de ondernemersdrang, geeft het Sven ook veel voldoening wat voor de aarde te kunnen betekenen. ,,Want het idealistische zat er bij ons ook altijd wel in. Volgens mij is Eric al vegetariër sinds zijn tiende. Maar we waren destijds nogal een roepende in de woestijn.''
Dat verandert langzamerhand, maar ook nu heeft hij daar nog wel uitdagingen liggen. ,,We subsidiëren nog steeds grijze stroom. Dat gebeurt in ieder land in de wereld, want we willen concurrerend blijven. Maar dat het op lange termijn voordelen heeft, bijvoorbeeld dat je twee jaar langer leeft, dat wordt in het sommetje nog niet meegenomen.''
In deze regio heeft IX Zon plannen voor zonneparken op de groenstrook langs het spoor bij het Alphense tuincentrum De Bosrand, en iets verderop in de oksel van A4 en N206 bij Zoeterwoude. Samen zijn die, als ze inderdaad gebouwd worden, goed voor de stroomvoorziening aan zo'n zesduizend huishoudens.
Datacenter
Voor de discotheek zelf hebben de broers ook ideeën. Die denken zij wellicht als datacenter te gaan verhuren. Lees daarover hier meer.