Donderdag 16 en vrijdag 17 september was Richard Leakey in Leiden voor het symposium ’Tijd voor Biodiversiteit’ . De Keniaanse paleoantropoloog, natuurbeschermer en politicus weet als geen ander hoe de mens zich tot de natuur verhoudt en wat daarin veranderd is sinds de eerste mens. ,,Mensen zijn niet superieur aan de natuur. We zijn onderdeel van de natuur.’’ Het verhaal van de totstandkoming van de mens noemt hij ’het spannendste verhaal dat we kunnen vertellen’. Dat wil Leakey vertellen in museum Ngaren (’het begin’).

Tijdens het symposium zei Leakey: ,,Het verbaast me dat de homo sapiens nog niet op de lijst met bedreigde diersoorten staat.’’ Om het uitsterven van de mens te voorkomen, moeten we ’de balans tussen mensheid en natuur herstellen’. Dat begint volgens Leakey met kennis en bewustwording. ,,We kunnen veel leren van de menselijke evolutie, kennis die we in Ngaren gaan tentoonstellen. Met die kennis kunnen we ongelijkheden, sociale problemen en zelfs pandemieën aanpakken.’’

Samenwerking

Leakeys team vroeg Naturalis om de inhoud en het concept van het museum te ontwerpen. ,,Bij Naturalis weten ze hoe je een verhaal moet vertellen en ze stellen tentoonstellingen samen die ontroeren en aanzetten tot beweging’’, aldus Leakey. Dat vermogen wordt gewaardeerd met onder andere de Museumprijs 2020 en de titel ’European Museum of the Year 2021’. Daarbij heeft Naturalis in 2017 meegeholpen met de oprichting van het natuurhistorisch museum in Qatar.

Corine van Impelen, hoofd communicatie bij Naturalis, vindt de samenwerking met Leakey erg bijzonder. ,,Het is fantastisch dat we deze kans krijgen. Richard Leakey is een grootheid voor de biologie. Hij heeft een scherpe geest en is bijzonder intelligent.’’ Ook deelt Naturalis de missie van Leakey. ,,We zijn groot voorstander van een museum dat laat zien hoe we met elkaar en de natuur omgaan. We hebben het ontwerp voor Ngaren dan ook met genoegen gemaakt.’’

Ontwerp

In 2019 begonnen Edwin van Huis (algemeen directeur) en Caroline Breunesse (hoofd tentoonstellingen) aan een masterplan voor het Keniaanse museum. In maart van dit jaar was het masterplan klaar. Ngaren komt vol te staan met technische snufjes. Zo komt er een digitaal planetarium en een digitaal paleo-aquarium. Ook wordt een 1,6 miljoen jaar oud skelet tot leven gewekt, met gebruik van 3D technologie. Dr. Leakey en zijn team vonden het fossielen skelet van ’Turkana Boy’ in 1984, in Kenia. Turkana Boy zal het icoon van het museum worden, ’Ngarens Mona Lisa’.

De bouw van het museum begint in 2022, net buiten Nairobi, de Keniaanse hoofdstad. Het perceel van meer dan tweehonderd hectare is gedoneerd door Leakey en zijn vrouw en kijkt uit over de Great Rift Valley. Als alles volgens planning verloopt, opent Ngaren deuren in november 2026.