Project ’071 nieuwe parels’ komt uit de uit de koker van de Leidse architect Fons Verheijen. Hij zag dwars door heel Leiden wel honderd plekken die op een of andere manier opgeknapt dan wel anders ingevuld konden worden. Al die plekken hebben geen bouwbestemming, maar kunnen met wat inventiviteit dusdanig ingevuld worden. De onderdoorgang tussen Morsweg 58 - een studentenflat in beheer bij DUWO - en nummer 60 - huurwoningen van Portaal - is zo’n plek. Het wordt een zogenaamde ’tussenwringer’. Daartoe moet het bestemmingsplan, dat nu nog in 'groen' voorziet, gewijzigd worden door de gemeenteraad.

(Tekst gaat door onder de foto)

Yvonne de Jong en Niels de Leeuw, huurders van Portaal, vrezen een grove aantasting van hun leefomgeving en schending van hun privacy als het gebouw er komt. De ingetekende balkons aan de achterkant steken dusdanig ver uit dat de nieuwe bewoners zo hun woning in kunnen kijken. ,,Een woning hiertussen kan in principe. Het past ook best in de bestaande bouw. Aan de voorkant is er ook helemaal geen probleem, want daar wordt toch niet geleefd. Maar over de achterkant wordt met geen woord gerept’’, zegt Yvonne de Jong.

(Tekst gaat door onder de foto)

Los daarvan gaat er onherroepelijk natuur verloren. De onderdoorgang blijft weliswaar bestaan, net als het parkje aan de achterkant van de huizen, maar minimaal een van de vier sierkersen daar wordt een sta-in-de-weg voor de nieuwe bewoners. De Jong: ,,En dan is er nog een klein raadselachtig puntje ook, de zijgevel van ons flatblok. Daar was in de vijftien jaar dat ik hier nu woon - en tot enige maanden geleden - volop klimmende begroeiing waarin jaren achtereen een merel zijn nest bouwde. Die begroeiing is ineens vernield en sterft af. Het is mij iets te toevallig. Het stadbestuur heeft zijn mond vol van ’groen’ en ’water vasthouden’ om de klimaatverandering het hoofd te bieden. Nu heb je een mooi stukje natuur midden in de stad, verdwijnt het.’’

(Tekst gaat door onder de foto)

Hoewel project 071 voorziet in afstemming met de buurt, voordat er überhaupt een plan ingediend wordt, is daarvan geen sprake. Tenminste, niet met de bewoners zelf. Portaal en DUWO bevestigen desgevraagd dat met die organisaties overleg is gevoerd. ,,Ze bouwen op gemeentegrond, dus de gemeente moet voor het participatietraject zorgen’’, zegt een woordvoerster van Portaal. ,,De initiatiefnemers zijn altijd aan zet. Er wordt zo veel gebouwd in Leiden en wij hebben zo veel in bezit, dat we een aparte afdeling zouden moeten optuigen om onze huurders overal over in te lichten. Dat is onmogelijk. Maar onze huurders kunnen altijd bezwaar maken tegen plannen.’’

Ook DUWO lichtte zijn hurende studenten niet in. ,,Op grond van de tekeningen schatten wij nu in dat het aan de voor- en achterkant niet afwijkend is. Bovendien zijn het woningen voor starters en onze huurders komen daar straks voor in aanmerking. Er is krapte in de markt. In onze ogen is dit een logische oplossing en daarom hebben wij destijds geen bezwaar gemaakt tegen het algemene idee wat ons gepresenteerd is.’’

(Tekst gaat door onder de foto)

Niels de Leeuw noemt het ’sneaky’. ,,Alles wordt omfloerst omschreven, zodat de pijnpunten net niet in het verhaal staan. Omwonenden moeten het eens zijn met de plannen, maar zijn niet geraadpleegd. Ja, Portaal en DUWO wel, maar die wonen hier niet. Dat steekt.’’

Fons Verheijen, de bedenker van het hele parelproject, reageert verbaasd op de gang van zaken. ,,Ik schrik ervan’’, zegt Verheijen. ,,Je mag ervan uit gaan dat Portaal en DUWO namens de bewoners gesprekspartner zijn. Ik vind het jammer dat dit zo gelopen is, want het was de bedoeling om dit soort dingen juist te voorkomen.’’