Hoe ben je in deze branche terecht gekomen?

„Ik heb zelf een schilder- en onderhoudsbedrijf gehad dat ik een aantal jaar geleden heb verkocht. Mijn man had een installatiebedrijf, en dat heeft hij ook verkocht. Onze kennis vanuit de bouw hebben we gebundeld. Zo was dit een logische stap, ook om al onze projecten zo duurzaam mogelijk te realiseren, zowel op het gebied van materialen als de inzet van mensen die wij een nieuwe kans bieden om het vak te leren en te re-integreren.”

In hoeverre heb je in jouw functies last gehad van de coronacrisis?

„In de bouw hebben we op zich niet heel veel last gehad van de crisis. De meeste projecten konden gewoon doorgaan. Uiteraard hadden we wel last van het feit dat veel materialen niet of heel slecht leverbaar waren, en dat de prijzen zijn flink gestegen. Maar het bouwproces zelf kon gewoon doorgaan. De recreatiebranche, waar ik voorzitter ben van een belangenvereniging, is wél ontzettend hard geraakt door de crisis. Ze zijn voor een lange tijd gesloten geweest. Er kwamen geen bezoekers en dus waren er geen inkomsten, terwijl de kosten wél gewoon doorliepen. Constant moesten er maatregelen worden genomen om te voldoen aan alle regels. En dat gaat gepaard met de onzekerheid over de vraag of je weer open mag en of de bezoekers dan ook weer terugkomen.”

Hoe zijn die recreatiebedrijven daarmee omgegaan?

„Als belangenhartenorganisatie kunnen wij weinig betekenen wat betreft het snoeien in de kosten. Dat moeten ze echt zelf doen. We hebben ons wel zoveel mogelijk ingezet om onze ondernemers en regio’s te promoten voor de lokale bezoekers. Daar hebben we ook wel goed op ingezet. Denk aan fietsroutes, wandelroutes of arrangementen bedenken. Het stimuleerde het creatief ondernemen.”

Wat voor een impact hadden de logistieke problemen?

„Materialen konden niet geleverd worden omdat ze uit andere delen van de wereld moesten komen. Sommige markten zaten maandenlang op slot. Italië en China zijn heel lang dicht geweest. Dan blijkt dat je van veel verschillende landen afhankelijk bent.”

En hoe ga je daarmee om?

„Je gaat op zoek naar alternatieven. Je kijkt naar de prioriteit van sommige projecten of onderdelen, zodat je die kunt koppelen aan wanneer producten geleverd worden. Maar ik heb nu meer last van schaarste en krapte dan tijdens de coronacrisis.”

Dus eigenlijk viel het in retroperspectief nog wel mee?

„Ik heb het nu zwaarder dan één jaar geleden.”

(Tekst gaat door onder de foto)

Kon het personeel tijdens de werkzaamheden wel anderhalve meter afstand houden?

„Wij hebben zelf geen personeel in dienst, maar zij voeren voor ons het werk uit. Het werk kon gelukkig gewoon doorgaan.”

Zijn er lessen die je geleerd hebt uit de crisis?

„Je moet nog veel meer nadenken voordat je daadwerkelijk start met de realisatie van een project. Wat voor een soort materialen heb je nodig? Waar moet het vandaan komen? Kun je meer dingen prefab laten maken, zodat je minder mankracht nodig hebt in de uitvoering? Niet zozeer door corona, maar in zijn algemeenheid is er een enorme schaarste aan personeel. Daar moet je dus goed mee omgaan. We zijn ook meer gaan nadenken over de vraag of je materiaal dat je sloopt kunt hergebruiken, want dat scheelt zoeken naar nieuw materiaal. En we zijn ons af gaan vragen of we materialen en producten ook dichterbij konden krijgen, in plaats van aan de andere kant van de wereld. Problemen als de schaarste aan mensen of het gebrek aan materialen werden lang toegeschreven aan corona. Maar die waren er ook al vóór corona, toen dat zaken zichtbaarder werden. Met de huidige geopolitieke problemen in de wereld wordt de situatie alleen maar nijpender.”

Maar je vreesde of vreest niet voor het voortbestaan van je bedrijf?

„Naast de krapte op de arbeidsmarkt en het gebrek aan bouwmaterialen is er ook nog een schaarste aan geschikte bouwlocaties om projecten te renoveren. De prijzen stijgen enorm hard. Daar kun je van zeggen dat de verkoopprijzen hoger worden, maar we realiseren juist projecten voor mensen die net starten op de arbeidsmarkt of aan het einde van hun carrière zitten. Hun (financiële) mogelijkheden reiken ook niet oneindig. Je kunt die stijgende kosten niet zomaar doorberekenen.”

Hoe gaan jullie nu om met de schaarste op de arbeidsmarkt?

„Ons uitgangspunt is altijd om mensen betrokken te houden bij het werk dat ze doen, om een goede opdrachtgever te zijn. Je moet mensen betrekken bij het project. Het zit ’m niet alleen in beloning, maar het is ook mensen gemotiveerd houden en begrijpen waar de motivatie zit om juist voor ons te werken.”

Is die persoonlijke betrokkenheid belangrijker geworden?

„Die was altijd al belangrijk, maar door de énorme krapte is het nog veel belangrijker geworden. Maar als je er nu pas mee begint, en je hebt ’t nooit gedaan, dan heb je wel een achterstand op de rest van de markt.”

Aan het begin van 2022 zuchtte heel Nederland onder een golf aan verzuim en ziekte door hoogoplopende coronabesmettingscijfers. Hoe gingen jullie daarmee om?

„Dat was heel vervelend. Ook qua vervoer moesten de opdrachtnemers allerlei maatregelen nemen, zoals niet te veel mensen in één busje. En dan was er wéér iemand ziek, dat maakte het er niet makkelijker op.”

Onderaan de streep, zie je jezelf als een verliezer of een winnaar van de coronacrisis?

„In ieder geval niet als verliezer. Ondanks alles is het toch wel goed gegaan. De verliezen die de recreatiesector heeft opgelopen, zijn natuurlijk niet zomaar weg. De buffers zijn niet groot. We proberen zo goed en zo kwaad als het kan de geleden schade te compenseren nu alles weer open is.”

In de serie De winnaars en verliezers van de coronacrisis maakt Alphen CC de balans op: hoe kijken ondernemers terug op de crisis, en wat hebben ze ervan geleerd? Heeft u tips of wil u reageren? Stuur een e-mail aan r.de.quay@mediahuis.nl.

Deze serie is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek.