In maart 2020 kondigde premier Rutte middels de inmiddels beroemde eerste persconferentie verregaande maatregelen aan om het coronavirus in te dammen. Wat was uw eerste reactie daarop?

„We werden er allemaal door overvallen. Niemand had verwacht dat de pandemie zulke grote gevolgen zou hebben.”

Niet lang na de eerste persconferentie volgde een nieuw fenomeen: het hamsteren. Werd u daar ook door overvallen?

„Dat was niet alleen een kwestie van overvallen, maar kwam ook door de berichtgeving van de pers. De berichtgeving zette niet direct maar wel indirect aan tot hamsteren, terwijl het niet nodig was. Hetzelfde zie je nu met de zonnebloemolie. Mijns inziens had dat niet zo gehoeven, maar als er gemeld wordt dat er krapte ontstaat, dan gaan mensen inslaan. In gewijzigde vorm was dat ook aan de orde aan het begin van de pandemie. Maar dat neemt niet weg dat er gehamsterd is. Het beste voorbeeld daarvan is misschien wel het toiletpapier. Dat heeft wel gezorgd voor een serieuze verstoring in de wereldwijde distributieketen.”

Schrijf je in voor de gratis AlphenCC nieuwsbrief en mis nooit meer nieuwtjes uit Alphen aan den Rijn

En hoe onderving u dat? Een extra partij toiletpapier kun je niet even ergens vandaan toveren.

„Fabrikanten voeren normaal, bijvoorbeeld, een range van tien items. Door het hamsteren werd dat teruggebracht naar een product of vier, zodat fabrikanten zich konden focussen op het produceren van vier soorten, in plaats van acht soorten. De focus heeft ervoor gezorgd dat de productie weer hersteld is. Als er bij ons in de winkel een product gekocht wordt, dan wordt dat digitaal bij de kassa geregistreerd. Het bestelalgoritme bestelt een product bij als het veel verkocht wordt in de winkel. Maar zo’n algoritme kan een dergelijke verkooppiek niet voorspellen.”

Voor veel mensen werd de supermarkt een soort ’uitje’ omdat er verder weinig anders te doen was. Zagen jullie dat effect ook?

„We moeten afspraken maken over hoeveel mensen wij in de winkel mochten hebben, maar er was veel onduidelijkheid: vanuit de overheid mochten we één klant per tien vierkante meter toelaten. We gingen het aantal winkelkarretjes aanpassen aan het aantal mensen dat we in de winkel tegelijk mochten hebben. Omdat consumenten soms moesten wachten bij de ingang van de winkel, omdat het te druk was, was dat niet altijd duidelijk. Mensen schikten zich uiteindelijk wel naar die rol, maar het was even wennen. We moesten consumenten verzoeken om alleen te komen. Dus niet meer met de hele familie. Als je al twintig jaar samen boodschappen doet, dan is het een vreemde vraag om in je eentje te komen.”

Er gold ook een lange tijd een mondkapjesplicht in de winkel. Was dat moeilijk te handhaven?

„De overheid had de voorlichting over de mondkapjes en het alleen winkelen niet goed gedaan. Wij moesten dat overdoen doen voor deze thema’s. Consumenten vonden het heel vreemd om dat van ons te horen, dat ze een mondkapje moesten dragen. De meesten accepteerden dat, maar er was een kleine groep die daar boos over werd. Soms gingen ze onze medewerkers uitschelden, bespugen of slaan omdat ze geen winkelwagentje wilden gebruiken. We hebben heftige dingen meegemaakt.”

(Tekst gaat door onder de foto)

Dat moet ook een aardige impact hebben gehad op uw medewerkers, toch?

„Ik heb nog meer bewondering gekregen voor de situatie waar mijn team de afgelopen twee jaar heeft in gezeten. Dat was voor velen best wel heftig.”

Anderzijds sloten hele bedrijfssectoren hun deuren en bleven supermarkten open. Waren uw medewerkers niet blij dat ze überhaupt nog werk hadden?

„Op een gegeven moment kon de jeugd nergens anders meer naar toe dan werk. Het was leuk om te zien dat ze de gezelligheid bij elkaar opzochten, zij het dan wel op anderhalve meter afstand. Je kon tenminste nog een gesprek met elkaar voeren.”

Het staartje van de pandemie kenmerkte zich weer door een enorme krapte op de arbeidsmarkt. Kreeg u de roosters vol?

„In Alphen valt het nog mee, maar je ziet wel dat jongeren bij ons weggekocht worden. Aan het begin van dit jaar hadden we periodes waarin 25 procent van onze beschikbare uren niet ingevuld werden, door quarantaines en coronabesmettingen. Ik ken collega’s met getallen van 30 tot 40 procent. Dan wordt het lastig om je bedrijf gaande te houden. Dat was wel lastig. We zijn er nog niet helemaal uit, maar het is wel beter dan begin dit jaar.”

Bijna alle coronamaatregelen zijn inmiddels opgeheven. Zijn er lessen die u geleerd heeft en meeneemt richting de toekomst?

„Het goed reinigen van je handen zorgt voor minder infecties en ziekten, ook bij niet-coronagerelateerde virussen. Dat zijn wel zaken die wij serieus genomen hebben en nog steeds doen. Medewerkers kunnen, als ze willen, nog mondmaskers dragen, maar in de regel is iedereen blij dat ze af mogen. Voor ons is het ook leuk om klanten weer te zien. In een scenario waarin corona in het najaar weer terugkeert, dan hebben wij alle protocollen klaarliggen en weet je hoe je moet handelen, maar ik hoop dat de sitautie wegblijft. Wij vonden het geen fijne periode.”

En als laatste vraag: ziet u uw bedrijf als winnaar of verliezer van de coronacrisis?

„Corona heeft absoluut geen positief effect gehad op onze maatschappij, laat staan op ons bedrijf. Als supermarkt mochten we openblijven. Normaal gesproken, als je bijvoorbeeld met Kerst een mooie omzet draait, dan ben je blij. Maar als wij als enigen open mogen zijn, en je ziet het lijden in de andere sectoren, zoals in de horeca, dan wordt het een heel ander perspectief. Dat is echt niet fijn. We hebben de nodige agressie meegemaakt, en we hebben het contact met onze klanten gemist. Door de mondkapjes heb je ook ander contact met klanten. We zijn opengebleven, gelukkig, maar voor de rest vond ik het één groot drama.”

In de serie De winnaars en verliezers van de coronacrisis maakt Alphen CC de balans op: hoe kijken ondernemers terug op de crisis, en wat hebben ze ervan geleerd? Heeft u tips of wil u reageren? Stuur een e-mail aan r.de.quay@mediahuis.nl.

Deze serie is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Kwaliteitsimpuls Zuid-Hollandse Journalistiek.