Het is bekend, maar toch: niet de gebruiker zelf maar de techniek bepaalt in hoge mate wat er wordt getoond op socialemediakanalen. Neem YouTube, meer dan 70 procent van de bekeken filmpjes op het videoplatform is helemaal niet opgezocht door de ’swiper’ zelf maar werd ’spontaan’ aangeboden door de site. Dat klinkt als een handige service, maar is in werkelijkheid een verslavend middel om gebruikers langer op het platform te houden en vaker te lokken.

Algoritmes sturen namelijk op een menselijke zwakheid die ’confirmation bias’ wordt genoemd. We kijken vooral naar dat wat we al kennen en luisteren graag naar meningen die we al hebben. Precies daarom raden algoritmes video’s aan die zorgen voor een gevoel van comfort en bevestiging. Ziehier: de zogenoemde bubbel.

Gevaarlijk

Is dat erg? Van veel moraal getuigt het in elk geval niet als je een verdienmodel bouwt op het doelbewust verslaafd maken van mensen. Het wordt ronduit pervers en gevaarlijk wanneer je bubbels creëert voor kinderen met weinig weerbaarheid en die een breed perspectief op de werkelijkheid nog moeten ontwikkelen.

In Engeland vecht een jongetje in coma al weken voor zijn leven nadat hij in de verkeerde bubbel op TikTok terechtkwam en zich liet verleiden tot een choke challenge. Als verstikkingsvideo’s eindeloos worden getoond, is het niet vreemd dat je als twaalfjarige denkt dat dit de norm is. En je het ook eens probeert.

Rechtszaken

Tegen Meta, het moederbedrijf achter Facebook en Instagram, lopen in de Verenigde Staten tal van rechtszaken. Het bedrijf wordt in acht staten ervan beschuldigd met zijn algoritmes bewust kwetsbare jongeren verslaafd te maken. Het zou volgens de aanklagers leiden tot zelfmoorden, eetstoornissen, slapeloosheid en het uitvoeren van onverantwoorde challenges.

Op zelfregulering door de platforms hoeft niemand te rekenen. De algoritmes van sociale media hebben namelijk maar één doel: het gebruik rekken en de verslaafde bezoeker laten terugkeren. Kijktijd is namelijk kassa. Ook over de rug van kinderen.

Lees ook: Experts waarschuwen: choking-challenge overgewaaid uit België ’Dit kan echt gevaarlijk zijn’