Op zonnige zomeravonden staat er steevast een rij bij de ijssalon bij mij in de straat. De enige in de buurt. Voor een ijsliefhebber zoals ik is het smullen om na het avondeten nog een bolletje stracciatella te halen. De eenmanszaak floreerde volop. De eigenaar was er trots op dat hij zijn ijs zelf maakte. Ik vroeg eens of hij het van vers fruit maakte, waarop de man een tros bananen tevoorschijn haalde en ze zo in de ijsmachine gooide. ,,En als je goed proeft, kun je de stukjes fruit nog in je bolletje vinden’’, zei hij trots.

,,Het is hard werken, maar dit beroep kun je alleen uitvoeren als je passie voor ijs hebt’’, zei de man terwijl hij het zweet van zijn voorhoofd veegde.

De rust was verstoord toen op slechts op een paar meter afstand de afgelopen week een andere ijssalon werd geopend. Deze zaak was leeg. De eigenaar verwelkomde me schuw. ,,Dank u dat u voor mij hebt gekozen’’, zei hij. Het was nog spannend om open te gaan. Tijdens de verbouwing ontving hij meerdere dreigbrieven. De man liep naar achter, niet om me een vers doosje aardbeien te tonen, maar een stapel flyers. ’Koop niet bij de concurrent’, ’Steun de eerlijke ondernemer’, stond erop.

Tijdens mijn jeugdvakanties in Vietnam herinner ik me dat als we mango’s wilden kopen, mijn vader naar een regio reed waar over een afstand van een kilometer alleen maar kraampjes stonden waar mango’s te koop waren.

Voor lychees wist mijn vader een dorp te vinden waar die in bergen en bergen werden aangeboden. Hoe wist mijn vader telkens doelgericht naar een bepaalde kraam te gaan? In ieder geval werd hij als hij er was vriendelijk begroet, hem gevraagd hoe het met zijn zaak ging, waarop mijn vader wat in de vruchten kneep om er de meest verse uit te pikken. De vrouw die ingebed stond tussen al het tropische fruit zei dat een beetje gezonde concurrentie het beste bij haar naar boven haalde. Zij werd gedwongen om beter en vernieuwender te zijn dan haar buur.

De kwaliteit was vrijwel inwisselbaar, het was de persoonlijke aanpak, waardoor haar klanten bleven komen.

Ik dacht aan mijn eigen werk. Tijdens de afronding van mijn nieuwe roman, heeft het geen zin me te richten op al die andere boeken die ook uitkomen. Er zit niets anders op dan me te richten op mijn eigen kwaliteiten, mijn eigen proces.

Het zou wat zijn als ik mijn collega-schrijvers een dreigbrief zou sturen: ’Stop met schrijven’. Ik moet het boek maken wat uit mijn hart komt, en bedenken dat een overschot aan boeken me alleen maar scherp houdt. En in al die stress helpt een bolletje stracciatella daar best bij.