Vriendenliefde op het eerste gezicht | column
Verdomme, hoe gruwelijk en verrukkelijk kan het leven zijn, tegelijkertijd. De iPhone bracht bij het ontwaken de gevreesde onheilstijding: ’Lieve Jaap, je vriend is vannacht overleden’.
En nu, enkele uren later, tienduizend kilometer ten zuiden van het hospice waar Meindert van der Kaaij het leven heeft gelaten, slurp ik de lekkerste oesters ooit naar binnen. In de troostrijke aanwezigheid van mijn vrouw en oudste zoon, in het formidabele Zuid-Afrika, tegen het blauwgroene decor van de Indische Oceaan. Jezus Mein, je weet niet wat je mist. En wat ik proef, met tranen in mijn ogen.
Zesendertig jaar geleden. Ik viel gehaast, vanwege een dringende klus, het redactielokaal van het Leidsch Dagblad binnen en daar zat hij, de nieuweling, zelfverzekerd en weetgierig zijn verse werkomgeving monsterend. Vriendenliefde op het eerste gezicht die werd bevestigd door gemeenschappelijke voorliefdes.
De VS, meermaals, Costa Rica, Nicaragua, Cuba, Mexico, Friesland, we reisden samen en we aten samen, de daghap in Huis de Bijlen, waar we later op de avond, na nog wat journalistieke arbeid te hebben verricht, terugkeerden voor borrelpraat. Zeker tien jaar lang, tot we gezinnen kregen, waren we vrijwel onafscheidelijk. We voetbalden ook samen en communiceerden als verdedigingskoppel meestal met blikken van verstandhouding. Meindert was een paar maanden jonger, maar altijd een tikje meer volwassen en evenwichtiger dan ik. Dreigde ik, opgewonden standje, weer eens uit mijn slof te schieten, dan legde hij een hand op mijn onderarm en klonk het: ’Joh, laat lekker waaien.’
Zijn scherpe geest liet hij alle kanten uit waaien. Meindert schreef boeken over, onder meer, intrigerende, en enigszins onbegrepen mannen als Louis van Gaal en oorlogspremier Dirk de Geer. Eind jaren negentig was hij de eerste die de totale Van Gaal presenteerde, de ongekend ambitieuze, maar ook behoorlijk emotionele controlfreak. En op De Geer, die na de bevrijding volledig werd gekielhaald, promoveerde hij. Want behalve tot een veelzijdig journalist bij dagblad Trouw ontwikkelde Meindert zich uiteindelijk ook tot een verdienstelijk wetenschapper.
Bij zijn promotie op het Rapenburg mocht ik zijn paranimf zijn en joeg hoogleraar James Kennedy mij de stuipen op het lijf met een onverhoedse aanval op de promovendus. Maar Meindert liet zich niet in de hoek lullen, nam een slok water, schraapte de keel en volhardde kundig in het rehabiliteren van ’de eenzame staatsman’ De Geer.
Ik sla online de zaterdagkrant open en zie dat ook Thomas (Erdbrink), Ard (van Duijvenbode) en Jan Dirk (van der Burg) een rouwadvertentie voor hun rekening hebben genomen. We leerden ze als brutale aapjes met journalistieke ambities kennen in het café, waar ze ons het hemd van het lijf vroegen. We werden hun ooms. ’Ome Meinie: veel van geleerd, nog meer mee gelachen, te vroeg gevlogen’, treuren de neefjes. Ja Mein, ook ik heb veel van je opgestoken en geweldig veel lol met je gehad. Ik vlieg naar je toe jongen.
Jaap Visser
visser in de stad
reageren: jaap@kickuitgevers.nl