De Stadsfotograaf: Hoe het kloosterleven uit de Leidse regio verdwijnt

1 / 3
Suzanne Kuijvenhoven en Maaike Legemaat
Leiden

37 masterstudenten Journalistiek en Nieuwe Media van de Universiteit Leiden zijn dit jaar de Leidse stadsfotograaf. In hun foto’s gaan ze op zoek naar ’Leiden in extremen’. Elke week publiceert Leidsch Dagblad een foto van de groep stadsfotografen, die in tweetallen aan hun beelden werken. Deze week: Hoe het kloosterleven uit de Leidse regio verdwijnt.

In de kleine kapel in Voorhout is het stil. Het is kwart over vijf. Buiten valt het schemerdonker in, binnen valt het lamplicht op nog geen tien oude hoofden.

"Heilige Maria, Moeder van God, bid voor ons, zondaars, nu en in het uur van onze dood", klinkt een stem. Op deze plek bidden de broeders van Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten elke dag met elkaar. Al honderd jaar.

Broeder Theo Blokland (80) staat aan het hoofd van de kloostergemeenschap. "Toen ik zestig jaar geleden intrad als broeder, telde de gemeenschap 250 broeders. Nu zijn dat er nog acht." Blokland is de laatste: na hem voegde niemand zich meer bij de congregatie.

De congregatie, die ook wel de Broeders van Amsterdam heet, ontstond in de negentiende eeuw. Midden in de Jordaan besloten broeders hun leven te wijden aan sociaal werk. "Ze haalden jongeren uit de put van armoede. Zorg voor jongeren in de knel, dat is de rode draad in onze congregatie."

In Voorhout verrees de Katholieke Technische School (KTS), met een internaat erbij. Daar kwam de jonge broeder Blokland terecht. Destijds stond deze school onderaan zijn verlanglijstje. "Ik wilde graag met moeilijk opvoedbare jongeren werken. Maar ik werd door het bestuur hierheen gestuurd."

Drastisch

Hij vond er tegen zijn verwachting in een rijk leven. "Ik was dag en nacht bij de jongens, op school en in het internaat." Jarenlang gaf hij les en uiteindelijk werd hij directeur. Toen de kerk het nodig had, liet hij zich tot priester wijden. In al die jaren slonk de gemeenschap drastisch. "In de tijd dat ik intrad, vertrokken veel religieuzen juist uit de congregatie. Steeds minder mensen zagen het leven als broeder zitten, maar daar liet ik me niet door afschrikken. Ik dacht: ik wil graag godgewijd leven en dat houd ik vol."

Dit jaar vieren de broeders hun 100-jarige aanwezigheid in Voorhout. Het is vermoedelijk de laatste keer dat een kloostergemeenschap in de omgeving van Leiden jubileert. Ook voor de zustergemeenschap in Voorschoten nadert een einde. "Maar", zegt Blokland stellig, "het kloosterleven zal nooit verdwijnen." In september reisde hij naar Indonesië.

Op het moment dat de congregatie zijn 150-jarig bestaan vierde, werd daar op verzoek van de lokale bevolking een nieuwe tak van de congregatie op het eiland Java opgericht.

Het kaarslicht valt op een kleed voorin de kapel: een in blauw gehulde vrouw. Het is Maria, 'Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten.' Ze inspireert broeder Blokland. "Ze stond bij het kruis toen haar zoon Jezus stierf. Dat houdt ons op de been: we blijven staande, ook als het moeilijk wordt."

Op Instagram kunt u tips en ideeën met de studenten delen. Daarnaast verschijnt er iedere maand een podcast met de verhalen achter de foto’s.

Meer nieuws uit Leiden

Ombudsteam

Ons Ombudsteam springt in de bres voor de consument.